VITAMIN B5 CÓ TÁC DỤNG GÌ? LIỀU DÙNG, TÁC DỤNG PHỤ

Vitamin B5 (axit pantothenic) là một trong những vitamin quan trọng nhất đối với cuộc sống con người, chúng có tác dụng tạo ra các tế bào máu và giúp chuyển đổi thức ăn thành năng lượng, đặc biệt chúng còn đem lại nhiều lợi ích chăm sóc sức khỏe cho làn da. Vì thế chúng có mặt trong rất nhiều các loại mỹ phẩm, dược liệu. Vậy cụ thể vitamin B5 có tác dụng gì cho da?

Vitamin B5 là gì? 

Vitamin B5 còn được gọi là Axit pantothenic tìm thấy nhiều trong cả thực vật và động vật, bao gồm thịt, rau, ngũ cốc, các loại đậu, trứng và sữa. Thực phẩm chức năng bổ sung vitamin B5 có sẵn trên thị trường dưới dạng axit D-pantothenic, hoặc những hóa chất được chiết xuất trong phòng thí nghiệm là dexpanthenol và canxi pantothenate.

Vitamin B5 là một trong 8 vitamin nhóm B, giúp da, tóc và mắt khỏe mạnh; duy trì chức năng hoạt động của hệ thần kinh, gan và đường tiêu hóa; tạo ra các tế bào hồng cầu, mang oxy đi khắp cơ thể; cũng như hỗ trợ các hormone ở tuyến thượng thận. Axit pantothenic thường được sử dụng kết hợp với các vitamin B khác, chẳng hạn như vitamin B1 (thiamine), vitamin B2 (riboflavin), vitamin B3 (niacin / niacinamide), vitamin B6 (pyridoxine), vitamin B12 (cyanocobalamin) và axit folic. Một số sản phẩm cũng bao gồm các thành phần như vitamin B7 (biotin), axit para-aminobenzoic (PABA), choline bitartrate và inositol.

Tác dụng của vitamin B5 

Điều trị nhiều tình trạng khác nhau

Vitamin B5 có rất nhiều công dụng, mặc dù không có đủ bằng chứng khoa học để chứng minh tất cả hiệu quả. Mọi người thường mua vitamin B5 để điều trị:

• Thiếu hụt dinh dưỡng trong chế độ ăn uống
• Mụn trứng cá
• Nghiện rượu
• Hói đầu
• Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD), tự kỷ
• Hội chứng bàn chân nóng hoặc hội chứng ống cổ tay
• Nhiễm trùng nấm men
• Suy tim
• Rối loạn hô hấp, hen suyễn, và dị ứng
• Bệnh celiac
• Viêm đại tràng, viêm kết mạc, và viêm bàng quang
• Chứng co giật.
• Gàu, tóc bạc
• Trầm cảm hoặc tăng động
• Đau dây thần kinh tiểu đường, đường huyết thấp
• Tăng cường chức năng miễn dịch
• Cải thiện thành tích thể thao
• Nhiễm trùng lưỡi
• Đau đầu, khó ngủ (mất ngủ), khó chịu
• Huyết áp thấp
• Xơ cứng
• Loạn dưỡng cơ
• Chuột rút ở chân do mang thai hoặc nghiện rượu
• Béo phì.
• Viêm xương khớp, viêm khớp dạng thấp
• Bệnh Parkinson
• Đau dây thần kinh, nhiễm độc thần kinh streptomycin
• Hội chứng tiền kinh nguyệt
• Phì đại tuyến tiền liệt
• Chống căng thẳng về tinh thần và thể chất
• Giảm tác dụng phụ của bệnh suy giáp
• Hạn chế cảm lạnh và các bệnh nhiễm trùng
• Chậm phát triển
• Bệnh zona và các rối loạn da
• Kích thích tuyến thượng thận
• Hội chứng mệt mỏi mãn tính, chóng mặt
• Nhiễm độc salicylate
• Chữa lành vết thương.

Thuốc bôi ngoài da

• Trị ngứa
• Ngứa khi sốt xuất huyết
• Chữa lành bệnh chàm nhẹ và các tình trạng da khác
• Vết côn trùng cắn hoặc tiếp xúc với cây thường xuân độc
• Phát ban do hăm tã
• Mụn trứng cá
• Ngăn ngừa và điều trị các phản ứng ngoài da khi xạ trị.

Mỹ phẩm làm đẹp

Vitamin B5 thường được thêm vào các sản phẩm trang điểm, cũng như chăm sóc tóc và da, đặc biệt là dexpanthenol trong các loại kem và lotion dưỡng ẩm.

Trong các sản phẩm chăm sóc tóc, vitamin B5 có thể giúp tăng độ dày và óng mượt cho mái tóc, cũng như cải thiện kết cấu của tóc bị hư tổn do tạo kiểu hoặc uốn nhuộm thường xuyên. Một nghiên cứu cho thấy sử dụng hợp chất có chứa panthenol - một dạng vitamin B5 có thể giúp ngăn rụng tóc.

Cách sử dụng liều lượng với vitamin B5

Giống như hầu hết các chất dinh dưỡng khác, lượng thuốc vitamin B5 được khuyến nghị hàng ngày thay đổi theo độ tuổi. Các nghiên cứu khoa học đã đưa ra hướng dẫn về liều lượng thuốc vitamin B5 đường uống như sau:

• Bổ sung trong chế độ ăn uống: 5 - 10 mg axit pantothenic (vitamin B5)
• Trẻ sơ sinh 0 - 6 tháng: 1,7 mg
• Trẻ sơ sinh 7 - 12 tháng: 1,8 mg
• Trẻ 1 - 3 tuổi: 2 mg
• Trẻ 4 - 8 tuổi: 3 mg
• Trẻ em 9 - 13 tuổi: 4 mg
• Nam nữ từ 14 tuổi trở lên: 5 mg
• Phụ nữ có thai: 6 mg
• Phụ nữ cho con bú: 7 mg.

Vitamin B5 là một loại vitamin quan trọng giúp cơ thể tạo ra các tế bào máu và chuyển đổi thức ăn thành năng lượng. Chỉ cần có một chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh, kết hợp đa dạng các loại thực phẩm khác nhau thì bạn sẽ không bị thiếu axit pantothenic hay cần sử dụng các chất bổ sung. 

Thiếu vitamin B5 gây ra bệnh gì?

Vitamin B5 luôn có sẵn trong thực phẩm tự nhiên. Chính vì thế, việc thiếu hụt vitamin B5 là rất hiếm gặp. Tuy nhiên, nếu bạn không có một chế độ dinh dưỡng đầy đủ hay bị suy dinh dưỡng thì có thể bạn sẽ bị thiếu vitamin B5 và cả các loại vitamin khác.

Việc thiếu vitamin B5 sẽ không gây ra những hậu quả nghiêm trọng nhưng nó sẽ khiến bạn gặp phải những triệu chứng khó chịu.

Dấu hiệu thiếu vitamin B5 điển hình là:

+ Thiếu năng lượng dẫn đến mệt mỏi, bồn chồn, khó chịu thậm chí là trầm cảm.

+ Rối loạn thần kinh (dị cảm, chuột rút, nóng rát hoặc tê chân tay).

+ Hạ đường huyết.

+ Nồng độ kali trong giảm.

+ Suy giảm hệ miễn dịch, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như cảm cúm, viêm họng,…

+ Mắc chứng ngưng thở trong khi ngủ.

+ Nôn và buồn nôn.

+ Co rút cơ bụng.

Nếu người bệnh bị thiếu hụt vitamin B5 trong thời gian dài và không được điều trị có thể dẫn đến những bệnh lý gây suy giảm sức khỏe nghiêm trọng.

Dấu hiệu và Triệu chứng của Thiếu Vitamin B5

Nhìn chung, rất hiếm gặp tình trạng thiếu vitamin B5, ngoài trừ những người bị suy dinh dưỡng. Thiếu vitamin B5 cũng không gây ra bất kỳ vấn đề y tế nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, những người bị thiếu B5 thường cũng sẽ bị thiếu nhiều loại vitamin khác. Các triệu chứng có thể bao gồm:

+ Đau đầu

+ Mệt mỏi

+ Cáu gắt

+ Suy yếu cơ

+ Các vấn đề về dạ dày - ruột

+ Các triệu chứng trên thường sẽ tự biến mất khi bạn bắt đầu nhận đủ vitamin B5.

Xử lý trường hợp quên liều vitamin B5 

+ Sử dụng ngay khi phát hiện ra mình bị đã bỏ liều.

+ Nếu gần kề với liều tiếp theo: bỏ qua liều vừa quên và dùng tiếp theo lịch trình sử dụng thuốc.

+ Không được dùng gấp đôi để bù lại điều đã quên.

Thực phẩm giàu vitamin B5

Thiếu vitamin B5 trong cơ thể có thể gây ra một loạt các vấn đề sức khỏe, khiến bạn cảm thấy yếu ớt, kiệt sức hoặc mất cảm giác ở chân. Ngoài khắc phục những vấn đề trên, cung cấp đủ vitamin B5 - khoảng 5 mg mỗi ngày cho người lớn, còn mang lại nhiều lợi ích khác. Trong đó, nổi bật nhất chính là những lợi ích của vitamin B5 cho da.

Bạn có thể dễ dàng cung cấp vitamin B5 bằng cách tuân theo chế độ ăn uống cân bằng, bao gồm:

+ Cá và hải sản: Cá hồi và tôm hùm

+ Thịt: Thịt bò, thịt gà và gà tây

+ Các sản phẩm từ sữa: Sữa chua, sữa và các sản phẩm từ sữa

+ Các loại đậu: Đậu nành và đậu Hà Lan

+ Các loại ngũ cốc: Đặc biệt là ngũ cốc nguyên hạt

+ Rau: Bông cải xanh, bơ, súp lơ, bắp cải, cà chua, ngô và khoai lang

Bảo quản vitamin B5 như thế nào?

+ Tránh xa tầm tay của trẻ nhỏ và thú nuôi trong nhà.

+ Bảo quản pyridoxin ở chỗ khô ráo thoáng mát. Không để tiếp xúc trực tiếp ánh sáng hoặc nơi bị ẩm ướt.

+ Nhiệt độ bảo quản pyridoxin tốt nhất nên là < 25 độ C.

Tương tác thuốc 

Khi dùng Vitamin B5 cần tránh kết hợp với các thuốc sau: Aspirin, Clopidogrel, Donepezil, Ebixa, Galantamine, Heparin, Ibuprofen, Naproxen, Rivastigmine, Tetracycline hay Warfarin. Vì chúng có thể tương tác với nhau, làm xảy ra những tình trạng không mong muốn khi sử dụng chung.